117 - Oerbrein of intuïtie?

Een van de belangrijkste vaardigheden van een Gelukkige Eter, en eigenlijk geldt dit voor ieder mens, is, dat je leert hoe je het verschil kunt voelen tussen je intuïtie en je oerbrein. Oftewel: wanneer is je oerbrein de boel aan het manipuleren en wanneer is het je intuïtie dat een signaal geeft.

Wanneer je dat kunt, wordt het veel makkelijker om te bepalen of je nu moet eten of dat je wat anders nodig hebt. Maar het gaat je ook helpen om te kunnen stoppen met eten als je vol zit. En het helpt je om betere beslissingen te nemen voor jezelf. 

Voordat je gebruik kunt maken van je intuïtie, is echter het belangrijk dat je je weer gaat verbinden met je lichaam. Het punt is namelijk dat je oerbrein primair reageert op hoe je je voelt. Jouw gevoel is de aan en uit schakelaar voor je oerbrein. Hoe je je voelt bepaalt hoe actief je oerbrein is.

Wanneer je je goed voelt, zal je oerbrein je geen strobreed in de weg leggen, maar wanneer je je niet goed voelt, dan komt het in actie. En dan zal het je direct sturen naar die dingen waarvan het weet dat ze je helpen om je snel weer goed te voelen. Daarom ook gaan perioden van gezond eten goed zolang je leven goed gaat en gaat het verkeerd zodra er in je leven dingen gebeuren. Of zodra je leven een ander ritme krijgt. Zoals weekenden of vakanties of speciale gebeurtenissen.

Jouw verbinding met jezelf is de belangrijkste sleutel om je oerbrein te managen. En tegelijkertijd kun je de verbinding met jezelf alleen maar herstellen als je weet hoe je je oerbrein kunt managen. Het is dus een soort van duivelse spiraal: je hebt je oerbrein nodig om de verbinding met jezelf te herstellen, en tegelijkertijd kun je alleen vanuit je verbinding met jezelf je oerbrein optimaal managen. Ze zijn echt onlosmakelijk met elkaar verbonden.

In deze podcast ga ik je er alles over vertellen! 

Veel luisterplezier!

GRATIS BREINHACKS!

Vind je alles dat je leert in de podcast interessant? Dan ga je ook heel blij worden van het e-book dat ik voor je heb samengesteld met daarin mijn VIJF beste Breinhacks om vanaf vandaag weer controle te krijgen over je eetgedrag.  

Je kunt ze HIER gratis downloaden

De podcast van deze week gaat over: oerbrein of intuïtie?

Dag mooie vrouw! Daar ben ik weer! Met weer een nieuwe wekelijkse portie Eetgeluk. Ik ben een beetje in een voorjaarsbui. Alle sneeuw is weg, het zonnetje schijnt en het is heerlijk nu buiten. Het is een paar graden boven nul en vanmorgen had ik echt zo’n voorjaarsgevoel moment. Misschien weet je wel wat ik bedoel. Maar het is pas eind januari dus dat is natuurlijk altijd best verraderlijk, want het is gewoon nog winter hier. En voor eind volgende week wordt gewoon weer sneeuw voorspeld.

Ik had dat vroeger ook altijd. Dan gingen we eind januari op wintersport en als ik dan terugkwam, dan wilde ik gewoon voorjaar. Ik vind februari daarom ook echt een hele vervelende maand. Voor mij zou het jaar perfect zijn zonder februari.

Een moestuin aanleggen

Inmiddels zijn we binnen uitgeklust. Er moet natuurlijk nog wel het een en ander gebeuren, maar er zijn geen urgente dingen meer. Dus die gaan we gewoon oppakken vanaf het najaar. Vanaf nu gaan we focussen op buiten. En dan met name op het plannen van onze moestuin. En dat is best wel een dingetje. Om meerdere redenen overigens. Ik had natuurlijk altijd een paar makkelijke moestuinbakken dus ik dacht dat ik alles wel wist over moestuinieren. Maar dat is dus echt niet waar. Dit hier is het echte werk. In totaal hebben we namelijk een oppervlak van 4000 vierkante meter dat we gaan ontwikkelen. Dat gaan we natuurlijk niet allemaal tegelijk doen, maar we moeten nu wel alle plannen gaan maken. En dat is echt superleuk. Het wordt overigens een no-dig moestuin, dus het uiteindelijke doel is dat we niet de hele dag onkruid aan het trekken zijn.

Maar ja, eigenlijk zijn we gewoon city mensen die nu buitenaf gaan wonen. We denken dat we heel veel weten, maar eigenlijk weten we helemaal niets. We zijn echte farmerbabies, totaal overweldigd door alle ruimte die we hebben. We moeten echt alles leren. Van zaaiplannen maken tot aan het terugwinnen van zaad, maar ook bijvoorbeeld het verwerken van alles dat we oogsten. Vanuit mijn moestuinbakken hadden we natuurlijk ook wel wat oogst, maar dat was lang niet voldoende om de winter door te kunnen komen. Dus dat paste prima in onze vriezer. Maar dit is natuurlijk andere koek. Nu gaan we echt verbouwen met als doel om in ieder geval voor de groente de supermarkt niet meer nodig te hebben. En Danny gaat jagen voor het vlees.

Een nieuw avontuur met uitdagingen

Dan hebben we natuurlijk nog een uitdaging als het gaat over onze moestuin, want we hebben een hongerige reeën familie in het bos wonen achter ons huis. De afgelopen weken met de sneeuw hebben ze bijvoorbeeld alle boerenkool opgesmikkeld. We moeten dus een goed en vooral hoog hek gaan maken. Maar ja, doe dat maar eens, een hek zetten op een stuk van 4000 vierkante meter. Dat kost een kapitaal. Dus ook hier zijn we druk aan het zoeken naar wat we het beste kunnen doen en hoe we het zodanig kunnen doen dat het nog een beetje leuk blijft met de kosten. Het is dus echt een heel nieuw avontuur, maar wel een heel leuk avontuur. En de vorige bewoners van dit huis helpen ons mee zo goed als ze kunnen, maar moeten af en toe ook heel hard lachen om die twee gekke hollanders. Ik voel me soms echt een beetje zoals crocodile dundee, maar dan omgekeerd.

Maar goed, genoeg over onze Eetgeluk-Farm hier in Zweden.

Hoe weet je het verschil tussen je intuïtie en je oerbrein

Vandaag wil ik het met je hebben over het verschil voelen tussen je intuïtie en je oerbrein. Met andere woorden: wanneer is je oerbrein de boel aan het manipuleren en wanneer is het je intuïtie dat een signaal geeft. Want in je relatie met eten, maar eigenlijk met alles in je leven is het heel fijn als je die twee van elkaar kunt onderscheiden. Het is een van de belangrijkste vaardigheden van een Gelukkige Eter omdat wanneer je dat kunt, je veel makkelijker kunt bepalen of je nu moet eten of dat je wat anders nodig hebt. Maar ook helpt het je om te kunnen stoppen met eten als je vol zit.

Voordat je gebruik kunt maken van je intuïtie, is het belangrijk dat je je weer gaat verbinden met je lichaam. En dat is ook het gelijk het grote bezwaar dat ik heb tegen intuïtief eten. Want hoe kun je in godsnaam intuïtief gaan eten als je totaal uit verbinding bent met jezelf? Als je niet weet hoe je je intuïtie kunt onderscheiden van je oerbrein? Dat is vragen om problemen. In mijn beleving zit daar dus echt nog een stap voor. En kun je pas volledig intuïtief eten als je weer het contact met jezelf hebt hersteld en begrijpt hoe je je oerbrein kunt managen.

Een primaire reactie van je oerbrein

Het punt is namelijk dat je oerbrein primair reageert op hoe je je voelt. Je oerbrein is aangesloten op je emoties. Jouw gevoel is de aan en uit schakelaar voor je oerbrein. Hoe je je voelt bepaalt hoe actief je oerbrein is. Wanneer je je goed voelt, zal je oerbrein je geen strobreed in de weg leggen, maar wanneer je je niet goed voelt, dan komt het in actie. En dan zal het je direct sturen naar die dingen waarvan het weet dat ze je helpen om je snel weer goed te voelen. Daarom ook gaan perioden van gezond eten goed zolang je leven goed gaat en gaat het verkeerd zodra er in je leven dingen gebeuren. Of zodra je leven een ander ritme krijgt. Zoals weekenden of vakanties of speciale gebeurtenissen.

Jouw verbinding met jezelf is de belangrijkste sleutel om je oerbrein te managen. En tegelijkertijd kun je de verbinding met jezelf alleen maar herstellen als je weet hoe je je oerbrein kunt managen. Het is dus een soort van duivelse spiraal: je hebt je oerbrein nodig om de verbinding met jezelf te herstellen, en tegelijkertijd kun je alleen vanuit je verbinding met jezelf je oerbrein optimaal managen. Ze zijn echt onlosmakelijk met elkaar verbonden.

Vermaak, afleiding en plezier

En nu komt het: in onze huidige Efteling maatschappij, waarbij het volledig draait om jezelf vermaken, afleiding en plezier, worden we constant afgeleid van onszelf. Alles, werkelijk alles lijkt te draaien om je de hele dag goed voelen. Zo langzamerhand zijn we veranderd in wandelende dopaminefabrieken. We gaan van het ene dopamineshot naar het andere. Jezelf vervelen is niet meer toegestaan. Ik zie het ook aan de kinderen, die zijn als de dood dat ze zich een keertje vervelen.

Wachten willen we ook niet meer. Alles moet snel, alles moet nu. Als we vandaag een pakketje bestellen dan moet het er morgen echt wel zijn. Als we het tenminste niet vandaag nog laten bezorgen met de extra snelle bezorgservice. We hebben de mobiele telefoon voor al die momenten dat we even ergens moeten wachten. Of voor als we ons ongemakkelijk voelen. Nou ja, je begrijpt denk ik wel wat ik bedoel. Alles, werkelijk alles draait in onze maatschappij om ont-binding. Niet meer om verbinding. En zelfs als je het wilt, is het heel lastig om de verbinding met jezelf te zoeken.

Verbinding met jezelf

Maar die verbinding met jezelf, die is dus wel nodig als je je oerbrein wilt leren managen. Je zult minder moeten gaan denken en meer moeten gaan voelen. Je zult de balans tussen denken en voelen moeten gaan herstellen. En ik weet dat dit voor veel van jullie ontzettend moeilijk is. Ik krijg zo ontzettend vaak de vraag: maar hoe doe ik dat dan Carola, dat voelen? Hoe werkt dat? Ik weet niet hoe dat moet. Ik voel helemaal niets. En daar zit het grote probleem. Dit is het echte probleem van je eetgedrag. Het probleem is niet dat je teveel eet. Het probleem is dat je te weinig voelt. Dat je zo gedisconnect bent van je gevoel dat je niet eens meer weet hoe je dat doet, hoe je kunt voelen. En dat je niet meer weet hoe je de gevoelens die je hebt moet vertalen. Dus het is logisch dat je teveel eet of dat je ieder gevoel dat je hebt probeert te onderdrukken met eten. Je weet gewoon niet wat je ermee aan moet.

En zeker voor ons vrouwen is dat een probleem. Want onze gevoelens zijn ons kompas. Onze gevoelens helpen ons om onze weg te vinden door ons leven. Wanneer je dus niet meer weet hoe je kunt voelen of wanneer je de gevoelens die je hebt verdooft met eten, dan wordt het heel lastig om je weg te vinden door het leven. Je bent dan de verbinding met jezelf kwijt en als je niet oppast raak je daardoor ook jezelf kwijt. Het is als met het opzoeken van een radiostation. Ik krijg nu ineens een visioen van een signaal dat verstoord wordt waardoor je alleen maar ruis hoort of stukjes geluid omdat de verbinding zo slecht is.

Hoe kan je luisteren naar je intuïtie

Ik spreek zoveel vrouwen die niet meer weten wie ze zijn en wat ze eigenlijk willen. Die rond hun 25^{e –}  of 30^e  kinderen hebben gekregen en waarvan de kinderen nu rond de puberleeftijd zijn of net het huis uitgaan. En al die vrouwen krijgen nu een soort van hun eigen leven weer terug en ze weten zich geen raad wat ze daarmee aan moeten. Omdat ze gewoon totaal gedisconnect zijn van zichzelf. Ze hebben de afgelopen twintig jaar gezorgd voor alles en iedereen en weten gewoon niet meer wie ze zijn. Ze moeten zichzelf echt opnieuw gaan creëren. En dat vind ik het mooie aan deze leeftijd. Het is echt een nieuw begin. Je kunt jezelf echt opnieuw gaan uitvinden. Je kunt echt voor jezelf gaan bedenken wie je wilt zijn in de tweede helft van je leven.

Maar voordat je dit kunt doen, is het heel belangrijk dat je de verbinding met jezelf gaat herstellen. Want anders blijf je rondlopen in het donker zonder te weten waar je bent en zonder te weten waar je naartoe gaat. Een beetje zoals een bootje dat dobbert op een donkere zee zonder navigatie. Soms gaat het goed en soms gaat het verkeerd. En wanneer dat een paar keer is gebeurd, dan is het logisch dat je niet meer durft te vertrouwen op wat je voelt.

Leven vanuit angst

En daardoor ga je vervolgens leven vanuit steeds meer angst. Angst dat je het verkeerd doet, angst dat het verkeerd gaat, angst omdat je niet weet wat je moet doen. En in al die gevallen neemt je oerbrein het roer over. Zodra je jezelf niet goed voelt, om wat voor reden dan ook, dan komt je oerbrein je beschermen. En dat doet het met oude gedragspatronen die gevormd zijn door gedrag dat je hebt gedaan in een soortgelijke situatie. En als je je hele leven lang al je ongemak hebt weggegeten, dan is dat wat je oerbrein je laat doen. En dat zijn enorm sterke impulsen, daar valt niet tegenop te boksen.

Daarom is het zo ontzettend belangrijk dat je je oerbrein leert managen, maar ook dat je de verbinding met jezelf gaat herstellen. Die twee zijn echt onlosmakelijk met elkaar verbonden. Des te beter jij je voelt, des te minder je oerbrein de leiding over zal willen nemen. Maar om je beter te voelen is het belangrijk dat je gaat begrijpen wat er gebeurt in je hoofd. Dat je gaat begrijpen hoe je gedachten je gevoelens beïnvloeden en je acties en resultaten creëren.

Gedachten zullen je angst versterken

Het probleem wanneer we bang zijn, is dat we vaak vluchten in ons hoofd. Maar in ons hoofd zitten alle gedachten. En als je bang bent door iets wat je denkt en je gaat vervolgens vluchten in je hoofd, dan ga je daar waarschijnlijk nog meer gedachten over denken. En al die gedachten zullen je angst versterken. En om te bewijzen dat het waar is wat je denkt, zal je brein vervolgens bewijs gaan zoeken in de buitenwereld. En daarna wil het je gaan beschermen door het willen begrijpen van de dingen om ons heen. Je gaat dus meer en meer in je denkwereld zitten. Terwijl de echte antwoorden altijd te vinden zijn in je gevoel. In hoe de dingen voelen in je lichaam.

We denken dat wanneer we de dingen onder controle hebben, of als we ze begrijpen, dat ze dan niet meer gevaarlijk zijn. Daarom wil je je eetgedrag onder controle hebben, of je financiën, of je partner of je kinderen. Ons mensenbrein denkt dat we door logisch na te denken alles op kunnen lossen. En omdat onze actieknop, de motorcortex, in ons mensenbrein zit, kan je mensenbrein altijd je gevoel overreden met goede argumenten. Het enige dat je oerbrein kan doen is een heel sterk gevoel sturen, maar je mensenbrein heeft altijd de beslissende stem.

Wat werkt voor jou werkt niet voor een ander

Het probleem daarmee is dat je dus met je mensenbrein je intuïtie kapot kan denken. Ik noem dat vaak je gevoel platslaan. Waardoor je soms dingen doet waarvan je achteraf ziet dat je intuïtie je wel degelijk heeft proberen te waarschuwen, maar je het niet hebt gehoord of niet hebt willen zien.  

Waar het altijd, iedere keer opnieuw over gaat is dat je trouw blijft aan jezelf. Ieder mens is uniek. Wat werkt voor de een, werkt niet voor de ander. Of het werkt op een totaal andere manier. Wanneer je weer de verbinding met jezelf gaat herstellen, dan ga je steeds meer begrijpen hoe de dingen werken voor jou. Wat jou uniek maakt. Wie je werkelijk bent. Wat je werkelijk belangrijk vindt. En wat niet. En dan wordt het steeds makkelijker om die behoefte aan een dopamineshot te herkennen en te gaan negeren omdat je kijkt naar de effecten op de lange termijn.

Ik merk bijvoorbeeld op marketinggebied dat ik nu heel anders werk dan een paar jaar geleden. Ik probeer niet langer meer om mensen te manipuleren of controleren, maar ik nodig nu uit om mee te doen. En dat doe ik op een manier die ik zelf fijn vindt. Met een grap en een grol. Maar ook met een serieuze uitnodiging om het proces met jezelf aan te gaan. Omdat dit is wat mij persoonlijk zo ontzettend veel heeft gebracht. Het herstellen van de verbinding met mezelf en het constant aangaan van het proces dat nodig is om mezelf opnieuw te creëren is voor mij de sleutel terug geweest naar mezelf. En naar het heel bewust creëren van mijn leven.

Leren waarnemen van je gevoelens

En daar komt nu het proces van het vertragen bij. Van het steeds meer denken op de lange termijn en het steeds minder willen controleren van alles en iedereen om me heen. Er is echt een heel groot verschil tussen intuïtie en angst en het is belangrijk dat je dat verschil gaat leren waarnemen. Net zoals het belangrijk is dat je steeds meer andere emoties gaat leren herkennen. Emoties zijn de taal van je lichaam. En er zijn meer dan 100 verschillende emoties. En des te beter je ze gaat leren herkennen, des te beter je kunt intunen op je lichaam en op je werkelijke behoeften.

Liefde voor jezelf en verbinden is de belangrijkste stap

In de Eetgeluk Universiteit leer ik je hoe je hiermee om kunt gaan. Hoe je je echt weer met jezelf kunt gaan verbinden. Hoe je de taal van je emoties steeds beter kunt gaan begrijpen. En de sleutel, misschien wel de belangrijkste sleutel in het verhaal is liefde. Liefde voor jezelf, liefde voor je leven en liefde voor alles wat je doet en gedaan hebt. Wanneer je bij alles wat je doet komt vanuit liefde voor jezelf creëer je een steeds groter dgevoel van veiligheid waardoor je oerbrein minder in actie gaat komen. Het is hetzelfde als met het opvoeden van kinderen. Wanneer het veilig is, is het veel makkelijker voor een kind om zijn of haar ware zelf te laten zien. En hetzelfde geldt voor jou. Het grote verschil hier is dat bij kinderen de ouders de veiligheid creëren, en dat jij het voor jezelf moet gaan doen.

Daarom is in de Eetgeluk Universiteit zelfliefde een belangrijk thema dat als een soort van rode draad door alles heenloopt wat we doen. Zelfliefde, verbinding en onvoorwaardelijke liefde zijn belangrijke sleutels bij het herstellen van de verbinding met jezelf. Om die reden heb ik nu ook een speciale cursus over deze thema’s opgenomen voor iedereen die lid wordt van de Uni. Dus als dat is wat je wilt, schrijf je dan vooral in voor de wachtlijst van de Uni, dan kun je meedoen zodra de Eetgeluk Universiteit weer opent.

Hoe herken je intuïtie?

Dan nu natuurlijk de hamvraag van het hele verhaal: hoe kun je herkennen wanneer je intuïtie aan het woord is en wanneer je oerbrein zijn zin wil doordrijven? Het antwoord is eigenlijk heel simpel: zodra je een emotie voelt, is je oerbrein met je aan het communiceren. Dus wanneer je je onrustig voelt of wanneer je voelt dat je NU iets moet doen, of wanneer je op een andere manier druk ervaart, dan is het je oerbrein dat probeert om iets voor elkaar te krijgen.

Wanneer je intuïtie aan het woord is, dan is het een heel rustig achtergrondgevoel. Het is een soort van innerlijk weten. Wat ik zelf eigenlijk altijd doe, is dat ik wacht met het nemen van een beslissing totdat ik me helemaal rustig voel van binnen. Of als ik merk dat ik ergens echt onrustig van word, dat ik het niet doe. Je intuïtie zal je nooit dingen laten doen die op de lange termijn ongunstig voor je zijn. Dus wanneer je allerlei angstgedachten of angstgevoelens ervaart wanneer je iets wilt gaan doen (of juist niet wilt gaan doen) dan is het hoogstwaarschijnlijk je oerbrein dat probeert om je iets te laten doen.

Luisteren naar je lichaam

Wat dus heel belangrijk is bij alles wat je doet, is dat je eerst gaat luisteren naar je lichaam. Dat je gaat waarnemen waar je blij van wordt, naar welke mensen je toegetrokken wordt, naar welke plekken je wordt getrokken of heen wordt geleid, welke ideeën je krijgt en wat dat voor gevoel geeft in je lichaam.

En zodra je merkt dat iets goed voelt, en met name dat iets rustig voelt, dan kun je je brein erbij betrekken en gaan kijken hoe je het kunt gaan realiseren voor jezelf. En daarbij zul je merken dat je intuïtie in zal gaan tegen heel veel dingen die de maatschappij vindt dat je moet doen (of juist niet moet doen). Zoals bijvoorbeeld dingen doen waarvan je weet dat ze niet goed voor je zijn omdat het zo hoort. En dat is waar je jezelf gaat coachen om alle gedachten die je daarover hebt zoals bijvoorbeeld dat je dit niet kunt maken of dat mensen je niet meer willen als je nee zegt kunt neutraliseren. Maar de eerste stap is dat je gaat leren luisteren naar je lichaam.

Je lichaam als kompas gebruiken

Jouw lichaam is jouw kompas. Jouw emoties geven je exact aan of je in de goede richting gaat of juist niet. Of je warm en steeds warmer bent of koud en steeds kouder. Het punt is dat je nooit hebt geleerd hoe je dit kompas moet lezen. En daardoor begrijp je niet hoe het werkt en ga je de discussie aan met jezelf. Je zegt eigenlijk tegen de gids dat je een andere kant op moet.

Maar die innerlijke gids die is er juist om je te beschermen, om je te helpen, om je te leiden. Ons lichaam bevat zo’n diepe innerlijke wijsheid en het communiceert met ons door middel van onze intuïtie. En die intuïtie ervaar je door middel van een gevoel. Maar door al het lawaai om ons heen is het gevoel bijna niet meer waar te nemen.

De eerste stap om weer meer te gaan voelen is dat je weer aandacht gaat geven aan je lichaam. Dat begint bij weer vriendinnen worden met jezelf. Dat is de allereerste voorwaarde. Word je eigen beste vriendin. Stop met jezelf haten en sluit vrede met je lijf. Ga je focussen op hoe je je voelt in plaats van op hoe je eruit ziet. En dat kan al heel simpel door bijvoorbeeld te gaan oefenen met het voelen van sensaties in je lichaam. Bijvoorbeeld door jezelf af en toe de vraag te stellen: hoe voel ik me. En in het begin zul je waarschijnlijk niet verder komen dan goed of slecht. En dat is OK. Download vanaf internet een lijst met emoties en ga eens kijken of je verder kunt specificeren.

Thuiskomen in jezelf

Je kunt gaan oefenen met voelen hoe je fysieke lichaam voelt. Zoals warm en koud, gestrest of rustig, voel je het bloed stromen, voel je je ademhaling. En je kunt gaan oefenen met hoe je je emotioneel voelt. En naarmate je meer en meer gaat oefenen zul je merken dat de verbinding met jezelf steeds makkelijker tot stand komt. Je zult je veilig gaan voelen in jezelf en je zult steeds meer thuis gaan komen in jezelf.